ابتدای خرداد امسال بود که طرح دوگانه سوز کردن خودروهای عمومی آغاز شد. در شرایطی که حدود ۱۳۰ روز از اجرای عملیاتی این طرح سپری میشود اما آمار اعلامی از طرف شرکت پخش و پالایش نشان میدهد که تنها فرآیند تبدیل ۲۵ هزار خودرو به اتمام رسیده است. این در حالی است که حمید قاسمی ده چشمه میگوید که قرار بوده روزانه دست کم ۲ هزار خودروتک سوز به دو گانه سوز تبدیل شوند و حالا حدود ۳ ماه از برنامه خود عقب هستیم. هرچند که او دلیل اصلی عقب افتادگی این طرح را پاندمی کرونا و تعطیلی کارگاههای تبدیل اعلام میکند، اما آنگونه که از گفتههای این مقام مسئول در شرکت پالایش و پخش بر میآید این طرح چندان هم مورد استقبال خودروهای عمومی قرار نگرفته است. قاسمی ده چشمه میگوید: به نظر میرسد که سهمیه اختصاص داده شده به خودروهای عمومی نه تنها کم نبوده بلکه بیش از نیاز آنها هم بوده است. به همین دلیل متقاضیان این طرح کمتر از انتظار ما بودند.
حدود ۳ ماه از برنامهریزی و هدفگذاری خود عقب هستیم. مهمترین دلیل این عقب افتادگی افزایش همه گیری کرونا و بسته شدن کارگاههای تبدیل خودروهای تک سوز به دوگانه سوز بوده است
بر اساس هدفگذاری که در ابتدای طرح داشتیم قرار بود که روزانه حدود ۲ هزار خودرو بنزین سوز را به گار سوز تبدیل کنیم اما به دلیل مشکلاتی که پاندمی کرونا و تعطیلی کارگاهها به وجود آورد هم اکنون مقدار از برنامهریزی تعیین شده عقب هستیم. در قراردادی که با پیمانکار طرح منعقد شده قرار است که در فاز نخست این طرح حدود ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو در فاز دوم هم ۷۰۰ هزار دستگاه دیگر به دوگانه سوز تبدیل شود.
متاسفانه باید بگویم که حدود ۳ ماه از برنامهریزی و هدفگذاری خود عقب هستیم. همانطور که اشاره کردم مهمترین دلیل این عقب افتادگی افزایش همه گیری کرونا و بسته شدن کارگاههای تبدیل خودروهای تک سوز به دوگانه سوز است. البته به دلیل کم بودن تقاضا، فرآیند تبدیل در بیشتر خودروهای ثبت نام شده به روز است. تاکنون حدود ۱۶۰ هزار دارنده خودرو برای تبدیل خودروهای خود به گاز سوز ثبت نام کردهاند که تنها ۵۰ هزارتای آنها جز واجدین شرایط این طرح بودند. از این تعداد حدود ۲۵ هزار خودرو دوگانه سوز شده و مابقی متقاضیان در صف انتظار قرار دارند تا در موعد مقرر به کارگاههای مشخص شده مراجعه کنند. البته این عقب ماندگی دلیل دیگری هم دارد و آن استقبال کم دارندگان خودروهای عمومی از این طرح است.
تاکنون حدود ۱۶۰ هزار دارنده خودرو برای تبدیل خودروهای خود به گاز سوز ثبت نام کردهاند که تنها ۵۰ هزارتای آنها جز واجدین شرایط این طرح بودند. از این تعداد حدود ۲۵ هزار خودرو دوگانه سوز شده و مابقی متقاضیان در صف انتظار قرار دارند
میزان استقبال از این طرح کمتر از حد تصور ما بوده است. همانطور که اشاره کردم هدفگذاری ما تبدیل روزانه ۲ هزار خودرو به گازسوز است در حالیکه به صورت روزانه تنها ۱۲۰۰ ثبت نام در سامانه ما صورت میگیرد. این عدم استقبال دو دلیل اصلی دارد. دلیل اول سهمیههای مازاد بنزینی است که به خودروهای عمومی اختصاص پیدا میکند. در واقع سهمیه اختصاص داده شده به خودروهای عمومی که تردد کمتری دارند، معمولا بیش از نیاز واقعی آنهاست. به همین دلیل هنوز خیلی از دارندگان خودرو احساس میکند که این طرح به لحاظ اقتصادی برای آنها نفعی ندارد. در چنین شرایطی طبیعی است که استقبالی هم از آن نمیکنند. جدای از این متاسفانه به دلیل رایگان بودن، قدر این طرح را نمیدانند.
میزان استقبال از این طرح کمتر از حد تصور ما بوده است. بر اساس هدفگذاری صورت گرفته باید روزانه ۲ هزار خودرو به گازسوز تبدیل شود. در حالیکه به صورت روزانه تنها ۱۲۰۰ ثبت نام در سامانه ما صورت میگیرد. دلیل اصلی این عدم استقبال سهمیههای مازاد بنزینی است که به خودروهای عمومی اختصاص پیدا میکند
قرارداد ما با پیمانکار به صورت دلاری منعقد شده است. تبدیل یک خودرو بنزین سوز به گاز سوز به طور متوسط حدود ۴۰۰ دلار هزینه دارد. به عبارتی اگر هرگونه تغییر در بهای دلار، هزینه تمام شده این طرح را افزایش میدهد. در واقع اگر بهای دلار ۱۰ هزار تومان باشد، قیمت تمام شده تبدیل هر خودرو میشود ۴ میلیون تومان، اما اگر ۲۰ هزار تومان باشد، اجرای این طرح به ازای هر خودرو حدود ۸ میلیون تومان هزینه دارد و اگر ۳۰ هزار تومان باشد، هزینه آن به ۱۲ میلیون تومان افزایش پیدا میکند. البته این را هم باید در نظر گرفت که درآمد ناشی از صرفه جویی در مصرف بنزین هم به دلار است. همین مسئله موجب شده که نوعی تعادل بین هزینه درآمد این طرح ایجاد میشد. چرا که مازاد بنزین صادر و درآمد ارزی کشور افزایش پیدا میکند.
تبدیل یک خودرو بنزین سوز به گاز سوز به طور متوسط حدود ۴۰۰ دلار هزینه دارد. به عبارتی اگر هرگونه تغییر در بهای دلار، هزینه تمام شده این طرح را افزایش میدهد.
چون از روند کار عقب هستیم، در تزریق منابع هیچ مشکلی وجود ندارد و اتفاقا در تامین اعتبار جلو هم هستیم. درحالحاضر شیوه کار اینگونه است که بانک معادل نیمایی هزینه تمام شده گاز سوز کردن خودرو (۴۰۰ دلار) را تسهیلات پرداخت میکند و وزارت نفت هم معادل ریالی این مقدار را از محل منابع صادراتی به بانکهای (تجارت و ملت) پرداخت میکند.
متقاضیان زیادی در بین مسافربرهای شخصی وجود دارد اما سهمیه فاز اول این طرح برای آنها تنها ۲۰۰ هزار تاست. درحالحاضر منتظر تکمیل سامانه ارتباطی بین ما و وزارت کشور هستیم. در واقع دنبال این هستیم که استعلام واجدین شرایط در همان ابتدای ثبت نام به صورت سیستمی صورت گرفته و درخواستکننده در همان ابتدای کار متوجه شود که مشمول این طرح هست یا خیر. به عبارت دیگر دنبال این هستیم که فرآیند به صورت لحظهای اتفاق بیفتد. قرار بود که فرآیند ثبت نام خودروهای شخصی از دو هفته آینده آغاز شود، اما پیشبینی من این است که از ابتدای ماه آینده این اتفاق صورت گیرد.
اجرای این طرح تا کنون روزانه ۳۵۰ هزار لیتر در مصرف بنزین صرفه جویی شده است. البته پیشبینی ما نشان میدهد که در صورت اجرای کامل این طرح روزانه شاهد کاهش ۸ تا ۱۲ میلیون لیتری در مصرف بنزین باشیم
بر اساس تعریفی که وزارت کشور اعلام کرده کسانی که از خودرو خود برای سرویس مدارس و بین شهری استفاده میکنند یا در تاکسیهای اینترنتی (با حجم تردد بالا) مشغول به کار هستند، به عنوان مسافربر شخصی تلقی میشوند و میتوانند در این طرح شرکت کنند. البته مسافربرهای شخصی باید پول بیشتری پرداخت کنند. بر اساس قانون، مسافربرهای شخصی باید ۱۰۰ دلار برای این تبدیل هزینه پرداخت کنند.
برآوردهای صورت گرفته نشان میدهد که با اجرای این طرح تا کنون روزانه ۳۵۰ هزار لیتر در مصرف بنزین صرفه جویی شده است. البته پیشبینی ما نشان میدهد که در صورت اجرای کامل این طرح روزانه شاهد کاهش ۸ تا ۱۲ میلیون لیتری در مصرف بنزین باشیم.
